آرش قهرمان در گفتوگو با ایسنا در خصوص دوام صنعت گردشگری در پساکرونا اظهار کرد: به دلیل اینکه گردشگری در سبد مصرف خانوادههای ایرانی جزء اقلام غیرضروری محسوب میشود، اپیدمیک و همهگیر شدن کرونا از دو بعد سبب آسیبدیدگی حوزه گردشگری شده؛ بعد اول به لحاظ بهداشت محیطی است، به این معنی که خانوادهای در سفر به دلیل حضور در محیطهای عمومی احساس مخاطره میکند.
وی افزود: بعد دوم مساله این است که فراگیر شدن کرونا سبب شده اقتصاد نه تنها در ایران؛ بلکه در مقیاس جهانی آسیب دیده و توان و قدرت خرید خانوادهها کاهش یابد؛ زمانی که اقتصادی مانند اقتصاد ایران فرسوده و ضعیف است و به صورت همزمان تورم و بیکاری را تجربه میکند، قاعدتا قدرت خرید و هزینهکرد خانوارها به سمت ردیفهای ضروریتر مانند خوراک، پوشاک، درمان و آموزش میرود.
عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی ادامه داد: به همین دلیل اوقات فراغت و سفر جزء ردیفهای غیر ضروری محسوب شده و از سبد مصرف خانوادههای ایرانی حذف میشود، بنابراین اگر فردا واکسن این بیماری نیز کشف شود و مخاطرات محیطی آن از بین رود، با توجه به شرایط، قدرت خرید خانوارها کاهش یافته و گردشگری به سرعت نمیتواند خود را بازسازی کند.
قهرمان در خصوص راهکارهای جهانی دوام صنعت گردشگری خاطرنشان کرد: بسیاری از کشورهای توسعهیافته چتر حمایتی خود را بر روی شهروندانشان گستراندند، به این معنا که با پوشش حمایتهای اقتصادی و اجتماعی که هم از خانوارها و هم از مشاغل آسیبدیده این حوزه انجام دادند، امکان رونق برای حوزه گردشگری را پدید آوردهاند، اگر در کشور ما نیز این اهتمام وجود داشته باشد و مشاغل آسیبدیده در حوزه گردشگری مورد حمایت مالی دولت قرار گیرند، قاعدتا امکان التیام این شرایط وجود دارد.
وی اضافه کرد: البته آسیبی که به این حوزه وارد شده، آسیب بسیار شدیدی است و حمایتهای مالی و اقتصادی نمیتواند تمام خسارات به وجود آمده که بخش خصوصی محتمل شده است را پوشش دهد، منتهی امکان بازسازی آنها را پدید میآورد.
گردشگری به عنوان یکی از صنایع مولد شناخته میشود
عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی عنوان کرد: نکته مهم دیگر این است که گردشگری جزء صنایع مولد اشتغال محسوب میشود؛ رونق صنعت گردشگری به رونق بخشهایی مانند هتلها، رستورانها و مراکز تفریحی به شکل مستقیم و همچنین زنجیرهای از مشاغل که به شکل غیرمستقیم با حوزه گردشگری در ارتباط است، نیز کمک میکند.
قهرمان ادامه داد: به این دلیل که گردشگری کوریدور ایجاد اشتغال است، اگر مورد حمایت و در دستور کار دولتمردان قرار نگیرد، هزینهها باید برای کنترل بیکاری پرداخت شود تا پیامدهایی که بیکاری به دنبال دارد، کمی کنترل شود؛ چرا که بیکاری ناشی از رکود کسب و کارهای حوزه گردشگری و صنایعی که به طور غیر مستقیم وابسته به این حوزه هستند، سبب ناامنیهای اجتماعی برای کشور خواهد شد، بنابراین اگر این چتر حمایتی و هزینهکرد متوجه حوزه گردشگری، صنایع و مشاغل مرتبط نشود، این هزینه باید جای دیگری صرف شود.
وی گفت: اطلاع داریم که دولتها با محدودیت منابع مالی رو به رو هستند و تزریق نقدینگی به بخش خصوصی و کسب و کارها ممکن است پیامدهای تورمزایی داشته باشد، اما این کار اجتنابناپذیر است و اگر صورت نگیرد، حیات اجتماعی ایران و به خصوص مشهد پیامدهای جدیتری را تجربه خواهد کرد.
پیشبینی دوران کمرونق گردشگری ایران تا ابتدای 1400
عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی تصریح کرد: گردشگری در کوتاهمدت آسیبهای جدی از این بیماری دیده و نباید انتظار داشته باشیم که سال 99 وروردیهای گردشگری چه در حوزه داخلی و خارجی مشابه سال 97 یا 98 باشد، قاعدتا حتی در خوشبینانهترین حالت که این بیماری تا چندماه کنترل شود، به دلیل آسیبدیدگی حوزه گردشگری، ورودی گردشگرها نه فقط در ایران و مشهد بلکه اساسا گردشگری در جهان در کوتاهمدت دچار رکود خواهد بود.
قهرمان بیان کرد: پیشبینی من برای سال 99 و ابتدای سال 1400 دوران کمرونق برای گردشگری کشور است که به عقیده من به سادگی و سرعت قابل التیام نیست و توضیحات داده شده ناظر بر این است که بتوانیم در میانمدت از آسیبدیدگی افزونتر اجتناب کنیم.
وی ادامه داد: در واقع بیماری کرونا از سطح محلی و ملی فراتر رفته و از موضوع اپیدمیک به پاندمیک تبدیل شده است، قاعدتا کشور ما از سرنوشت جهان در این حوزه متاثر خواهد بود و این مساله باید در سطح جهانی، نه ملی و محلی حل شود؛ آن چیزی که در سطح ملی و محلی قابل توجه است، مشاغل و کسبوکارهای حوزه گردشگری است تا با حمایتها و چتر مالی، بخش محلی و ملی فرو نپاشد و در ماههای آینده که این شرایط قدری التیام پیدا کرد و مناسبتر شد، امکان خدماترسانی کامل وجود داشته باشد.